Η επιστροφή του Φίλιπ Λατίνοβιτς

Ο πρωταγωνιστής αυτού του μυθιστορήματος, ο Φίλιπ Λατίνοβιτς, είναι ζωγράφος και βιώνει ένα πολλαπλό αδιέξοδο. Η ιστορία του διαδραματίζεται μετά το τέλος του Μεγάλου Πολέμου, σε μια περίοδο κατά την οποία οι ανέμελες ψευδαισθήσεις έχουν καταρρεύσει. Ο ίδιος, ύστερα από αρκετά χρόνια απουσίας, επιστρέφει στον γενέθλιο τόπο του, στην πεδιάδα της Παννονίας, όπου μένει και η μητέρα του. Ο Φίλιπ, παρά τη διάχυτη απογοήτευσή του, τρέφει την κρυφή ελπίδα ότι, επανασυνδεόμενος με τις πολιτισμικές του ρίζες, θα εμπνευστεί το τέλειο έργο, κάτι που θα μπορέσει να αποκαταστήσει και τη δική του πίστη όχι μόνο απέναντι στην τέχνη αλλά και στη ζωή. Όμως ό,τι αντικρίζει εκεί, την ώρα μάλιστα που ταλανίζεται από τις επίπονες αναμνήσεις της παιδικής του ηλικίας, είναι ένα πρωτόγονο βασίλειο της υποκρισίας, μια κοινωνία διεφθαρμένη, άνθρωποι συναισθηματικά και πνευματικά παρηκμασμένοι.

Μοντερνιστική αφήγηση υψηλότατων αξιώσεων. Το πορτρέτο ενός καλλιτέχνη σε κρίση και, παράλληλα, μια τοιχογραφία για την αποσύνθεση της Αυστροουγγρικής Αυτοκρατορίας. Ο Μίροσλαβ Κρίλεζα ήταν ένας κορυφαίος λογοτέχνης και διανοούμενος μεταξύ Κεντρικής Ευρώπης και Βαλκανίων, ο σπουδαιότερος που ανέδειξε ποτέ η Κροατία.

Βιογραφικά στοιχεία

Ο Μίροσλαβ Κρίλεζα γεννήθηκε το 1893 και πέθανε το 1981 στο Ζάγκρεμπ. Ποιητής, πεζογράφος, δραματουργός, δοκιμιογράφος και λεξικογράφος, υπήρξε στον εικοστό αιώνα η κυρίαρχη μορφή των κροατικών γραμμάτων. Η ζωή και το πολυσχιδές έργο του καθορίστηκαν από τη φρίκη του A΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Θιασώτης των προοδευτικών ιδεών και κινημάτων από τη νεαρή του ηλικία, αντιτάχτηκε στην κομμουνιστική ορθοδοξία του Μεσοπολέμου, στον σταλινισμό και τον σοσιαλιστικό ρεαλισμό, ενώ κατά τη σκοτεινή περίοδο του φασιστικού καθεστώτος των Ούστασι στην Κροατία, την πενταετία 1941-1945, πέρασε δύσκολες καταστάσεις. Αργότερα, επί Τίτο, άρχισε να εδραιώνεται πλήρως η πεποίθηση πολλών ότι ήταν (και παραμένει) το σημαντικότερο λογοτεχνικό και πνευματικό κεφάλαιο της πρώην Γιουγκοσλαβίας. Το δημοφιλές μυθιστόρημα Η επιστροφή του Φίλιπ Λατίνοβιτς (1934) συγκαταλέγεται στα επιτεύγματά του και είναι το πρώτο του ιδίου που μεταφράζεται στα ελληνικά. Για το συγκεκριμένο βιβλίο, ο Ζαν-Πωλ Σαρτρ φέρεται να δήλωσε ότι, αν είχε προλάβει να το διαβάσει, δεν θα έγραφε τη δική του Ναυτία.