Βραβείο International Booker

Georgi Gospodinov

Ο συγγραφέας Georgi Gospodinov είναι ο φετινός μεγάλος νικητής του Διεθνούς Βραβείου Booker, του σημαντικότερου λογοτεχνικού βραβείου, για το μυθιστόρημά του Χρονοκαταφύγιο (Времеубежище), μεταφρασμένου στα αγγλικά από την Angela Rodel. Είναι ο πρώτος Βούλγαρος συγγραφέας που του απονέμεται το Διεθνές Βραβείο Booker.

Ο Georgi Gospodinov, ο οποίος θεωρείται μια από τις πιο σημαντικές φωνές της σύγχρονης ευρωπαϊκής λογοτεχνίας, γεννήθηκε στις 7 Ιανουαρίου του 1968. Έχει ασχοληθεί με τη λογοτεχνία, την ποίηση και το θέατρο. Είναι ο πιο σημαντικός και αναγνωρίσιμος εκπρόσωπος των σύγχρονων βουλγαρικών γραμμάτων, καθώς τα έργα του έχουν μεταφραστεί σε πολλές χώρες σε όλο τον κόσμο, αποσπώντας εγκωμιαστικές κριτικές από διάσημους και έγκριτους κριτικούς εντύπων όπως το New Yorker.

Γραμμή εκκίνησης για τη σταδιοδρομία του Gospodinov ως συγγραφέα, ήταν η ποίηση και όχι η λογοτεχνία. Λίγους μήνες πριν, στα τέλη του 2022, κυκλοφόρησε στα ελληνικά μία ανθολογία με ποίηματά του, υπό τον τίτλο «Εκεί όπου δεν είμαστε» σε ανθολόγηση-μετάφραση της Αυγής Λίλλη. Η κριτική στη χώρα του του προσέφερε τη δεκαετία του 1990 μεγάλη αναγνωρισιμότητα ως ποιητή, αλλά το πρώτο του μυθιστόρημα με τίτλο «Φυσικό μυθιστόρημα» (Ίκαρος, 2020) τον έκανε διεθνώς γνωστό. Το βιβλίο μεταφράστηκε σε 21 γλώσσες και αποθεώθηκε από τον διεθνή Τύπο ως μια «τόσο γήινη όσο και διανοητική» ματιά στην καθημερινότητα της μετακομουνιστικής Βουλγαρίας. Σε κάθε βιβλίο του Γκοσποντίνοφ το μοτίβο αυτό είναι κυρίαρχο: το ανατολικοευρωπαϊκό παρελθόν του ίδιου γίνεται η πηγή που τον τροφοδοτεί λογοτεχνικά. Με τρυφερότητα, χιούμορ, ποιητικότητα, ενσυναίσθηση και μια θαυμαστή ικανότητα να αγγίζει με λεπτότητα τα συναισθηματικά αδιέξοδα του σύγχρονου ανθρώπου, ο συγγραφέας μιλά ταυτόχρονα για την Ευρώπη του σήμερα. 

Το μυθιστόρημα Χρονοκαταφύγιο όχι μόνο εκτόξευσε τη φήμη του και του προσέφερε τη σπουδαία διάκριση του Διεθνούς Booker 2023, αλλά έγινε αφορμή για να τον αποκαλέσουν έναν σύγχρονο Προυστ. Συγκεκριμένα η ιταλική εφημερίδα La Repubblica σε μια σχετική κριτική για το συγκεκριμένο βιβλίο τον περιέγραψε ως «έναν Προυστ που έρχεται από την Ανατολή», ενώ η νομπελίστρια συγγραφέας Όλγκα Τοκάρτσουκ ενθουσιάστηκε τόσο που έκανε λόγο για «το πιο εξαίσιο είδος λογοτεχνίας, σχετικά με την αντίληψή μας για τον χρόνο και το πέρασμά του, γραμμένο με αριστοτεχνικό και εντελώς απρόβλεπτο ύφος».

Στο Χρονοκαταφύγιο ο Gospodinov με τρυφερότητα, χιούμορ και μοναδική ενσυναίσθηση παρατηρεί τη σύγχρονη Ευρώπη και δημιουργεί δύο παράλληλες χώρες: το παρελθόν και το μέλλον. Συνδυάζοντας την ειρωνεία και τη νοσταλγία, μας μεταφέρει σε διαφορετικά μέρη και εποχές για να αντιμετωπίσει την αβεβαιότητα του μέλλοντος, σε ένα γοητευτικό ταξίδι στην απέραντη ήπειρο του χθες.

Βρείτε το βιβλίο ΕΔΩ